Het laatste leesgroepboek van 2022 was “Detransitie, baby” van Torrey Peters. Peters -  zelf een transvrouw - baseerde zich voor het verhaal op haar eigen ervaringen

Hoofdpersonages zijn Reese, een witte transvrouw die moeilijk alleen kan zijn en heel graag moeder wil worden. Haar ex, ooit James toen Amy en dan Ames. En zijn baas en huidige vriendin Katrina die zwanger is. Katrina is een Chinees Joodse cisvrouw die doorheen het verhaal querness ontdekt. Als Katrina zwanger is, stelt Ames voor om de baby met zijn drieën op te voeden.

Deze Femina Libera sessie had een hele dag kunnen duren. We hadden het over niet normatieve relaties, messy lives, nuance, de educatieve functie van representatie, over genderessentialisme, radicaal feminisme, standpuntfeminisme, de valkuilen van perfecte representatie.
We vroegen ons af of we een zeker activisme mogen verwachten van een transschrijfster en waarom men zo vaak over TERFS spreekt terwijl sommigen toch gewoon transfoob zijn. 
 
We hebben gelachen en gehuild met het boek. Verhaaltechnisch vond ik het boek niet altijd even sterk, soms wat uitleggerig maar niet iedereen was het hierover met me eens. We genoten van de meerstemmigheid, de verfrissende radicale eerlijkheid en sloten met zijn allen deze zoekende personages in ons hart. 

Door Femina Libera sinds 13 dagen

Mohamed Mbougar Sarr schreef met ‘De diepst verborgen herinnering van de mens’ een boek als een literaire houdgreep die in ieder hoofdstuk wat strakker wordt aangeschroefd. Hij vertelt het verhaal van Diégane, een jonge Senegalese auteur die in de ban raakt van een mysterieuze cultroman uit de jaren dertig. Het boek heeft een beheksende invloed en drijft hem op een eindeloze queeste.

Bij Sarr gloeit iedere zin van de urgentie en de tomeloze schrijfdrang. Hij verbindt ideeën over kolonialisme en kunstenaarschap, politiek en vriendschap, vrijheid en traditie. Zijn boek is bezield door een mystiek magisch-realisme en diep geworteld in orale verteltradities. Hij vertelt verhalen in verhalen in verhalen waardoor je soms vergeet wie er aan het woord is. Dat is niet erg want de verteller doet er in feite niet toe. Het zijn de verhalen die ertoe doen, virtuoos door Sarr in vonkende zinnen neergepend (overigens magnifiek vertaald door Jelle Noorman).

Door Jan Dertaelen sinds 13 dagen

‘Vermogen’ is een indrukwekkend ambitieuze roman waarin Hernan Diaz de vele facetten onderzoekt van macht en manipulatie. Dat begint bij de gewetenloze invloed van het hoofdpersonage op de financiële markten en de ondoorgrondelijke machtsverhoudingen tussen hem en zijn vrouw, maar het wordt subtieler wanneer je begint te begrijpen dat je ook als lezer voortdurend wordt gemanipuleerd. Telkens opnieuw word je verleid in een andere versie van de feiten te geloven, en iedere keer kom je bedrogen uit. Diaz toont hoe makkelijk fictie zich voor waar laat aannemen, hoe ze de werkelijkheid infiltreert en naar haar hand zet.

De mens laat zich nu eenmaal graag misleiden, of het nu door romanschrijvers of beursmakelaars is, door geliefden of krantenkoppen. Als de leugen aantrekkelijker is dan de waarheid, lepelen we ze met smaak naar binnen. En zeker als ze is neergepend in Diaz’ voortreffelijke proza dat in ieder deel van toon en register verandert, soepel modulerend bij iedere perspectiefwissel, maar altijd trefzeker en verfijnd. Het maakt van ‘Vermogen’ een uitdagend en intrigerend boek dat smeekt om herlezen.

Door Jan Dertaelen sinds 2 maanden en 24 dagen

In de bundel ‘In het labyrint’ zijn fragmenten verzameld die Kafka schreef tussen 1917 en 1924, het jaar van zijn dood, en die nooit eerder naar het Nederlands werden vertaald. Het zijn korte bespiegelingen en absurde anekdotes, sommige niet meer dan een paar regels lang, andere de opmaat voor verhalen over een Olympische zwemkampioen die niet kan zwemmen of een man die gevangen zit in een doornstruik. Het Duits kent er een mooi woord voor dat zich niet eenvoudig laat vertalen: Gedankenblitze. In het Nederlands wordt dat zoiets als gedachtenflitsen of ideeënbliksem. Dat klinkt misschien niet even elegant, maar het raakt wel aan wat deze stukjes en fragmenten in wezen zijn: vinnig oplichtende scènes uit de duistere gangen en kamers van Kafka’s labyrintische binnenwereld. Ze genereren hetzelfde effect als de bliksem in een pikzwarte nacht: aan een enkele flits heb je genoeg om een vermoeden te krijgen van het landschap dat je omringt, de diepte en de grootsheid ervan.

Kafka had het over ‘de bevroren zee in ons’ waarbij het schrijven ‘de bijl is’ waarmee die zee ‘moet worden opengehakt’. Deze slanke maar indrukwekkende bundel volstaat om een idee te krijgen van de onmetelijke oceaan waar Kafka’s schrijverschap uit oprees.

Door Jan Dertaelen sinds 2 maanden en 24 dagen

Richard Osmans Moordclub op donderdag is een ideaal boek om een druilerige najaarszondag mee te spenderen. Met zijn gevatte humor en tekenende beschrijvingen maakt Osman het onmogelijk om niet te houden van zijn extravagante hoofdpersonages. Vier kranige bejaarden onderzoeken een moord die mogelijks gelinkt kan worden aan de baas van hun luxueuze bejaardentehuis en interfereren hiermee met het onderzoek van de charmante lokale politie. Het fijne aan het boek is dat je er luidop mee zal lachen, maar ook mee zal huilen. Het is een aangenaam mysterie voor zij die niet erg van enge thrillers houden, maar wel perplex willen staan van de uiteindelijke ontrafeling. Daarbovenop zijn er ondertussen al 3 losstaande delen uit, waardoor je niet direct afscheid moet nemen van je nieuwe favoriete personages.

Door Merel Vanegeren sinds 2 maanden en 27 dagen

"He views it as a black thing, a savage thing, I see it in his eye. All the time they just keep on provoking us. Then when we strike back, it proves all the prejudice they carry in their hearts."

Jacqueline Roy slaagt er in "De dikke dame zingt" heel goed in om een zwaar thema in een leuke, humoritische roman te verwerken. Het is vooral Gloria die met haar onaangepast sociaal gedrag en het besef ervan een plaatsje in je hart inneemt.

Roy baseerde zich voor dit boek deels op haar eigen ervaringen als zwarte vrouw in de psychiatrie. Het resultaat is een treffend portret van twee vrouwen die kracht vinden in hun gedeelde kwetsbaarheid, terwijl ze moeten navigeren door een systeem dat hen niet beschermt.

Door Katrien Merckx sinds 2 maanden en 27 dagen

Het boek "The trial of Julian Assange : a story of persecution" is een indrukwekkend achtergrondonderzoek over de politieke vervolging van Julian Assange, oprichter en uitgever van Wikileaks.
De auteur Nils Melzer, prof.Internationaal Recht en voormalig VN rapporteur over martelingen, getuigt over zijn aanvankelijke aarzeling, naar eigen zeggen was hij sterk beïnvloed door de wijdverspreide karaktermoord op Assange in de officiële media.
Melzer geeft in dit boek antwoorden op onze vragen, op basis van zijn zeer uitgebreide dossierkennis.
We lezen het verhaal van een man die reeds 12 jaar wordt vervolgd omwille van het onthullen, het publiceren van misdaden begaan door overheden: marteling, corruptie, willekeurige executies van ongewapende burgers....
Dit boek is het verhaal van rechterlijke willekeur in westerse landen die zich officieel profileren op vlak van mensenrechten.
Een verhaal van samenspannende inlichtingendiensten, van illegale CIA acties w.o. hun moordplan op Assange in Londen, een verhaal van manipulatieve media... Dat alles met hun  doel Julian Assange te vernietigen. 
Door dit onderzoek te lezen ben ik meer dan ooit overtuigd van het belang van deze zaak i. v. m. persvrijheid.
Assange zelf  hoort geenszins in de Britse supermax gevangenis waar hij al 3,5 jaar psychisch gemarteld wordt.  Een uitlevering aan USA betekent zijn dood.  Assange ontving talrijke internationale prijzen,  een grootse wereldwijde beweging en 100en  belangrijke organisties steunen hem want het is  werkelijk hoogtijd voor zijn vrijlating!
De lectuur van dit boek maakt zoveel duidelijk.

Magda Theuns, trouw lid van onze leesgroep literatuur

Door . DwarsLezers sinds 2 maanden en 27 dagen

De laatste, magistrale roman van de recent overleden Spaanse auteur Javier Marías is een sfeervolle spionageroman met diepe filosofische gronden. Welke daden bepalen ons leven, welke verantwoordelijkheden rusten op onze schouders, hoe slagen mensen erin om verder te gaan en het verleden achter zich te laten? Zoals steeds is zijn taal precies, glashelder en geritmeerd in royaal uitdijende zinnen die hun onderwerp omcirkelen, bevragen en ontrafelen. Marías serveert de vragen, het oordeel laat hij over aan u.

Door Jan Dertaelen sinds 3 maanden en 27 dagen

Het vertrekpunt van Srinivasan is dat seks zich nu teveel in de privé-sfeer bevindt met focus op consent. Seks wordt gezien als iets natuurlijks dat buiten de politiek staat. Het feminisme laat zien dat dat een verzinsel is. De rollen die we spelen, de emoties die we voelen, wie geeft, wie neemt, wie eronder lijdt: al die regels waren allang bepaald voordat we ter wereld kwamen. In deze reeks essays probeert ze de politieke kritiek op seks opnieuw vorm te geven en na te denken over de complexe relatie tussen seks, ras, klasse, handicap, … En zo komt ze uit bij meerdere cruciale, politieke thema’s – gaande van #MeToo, Incels, carceralisme, white privilege, consent, porno, kapitalisme, wages for housework, vrijheid, anti-racisme...Name it en het komt aan bod.

Hier en daar duikt de kritiek op dat Srinivasan te weinig laat zien hoe ze er zelf over denkt, vooral veel standpunten verzamelt en veel grijze zones laat. Maar geef je door de vragen die je opwerpt, de feministes waar je naar refereert (zoals Angela Davis, Audre Lorde, Silvia Federici), de bronnen die je leest niet al heel veel weg? Er valt wel wat te lezen tussen de lijnen en in de voetnoten.

Wil je meer weten over het feminisme in de 21ste eeuw? Dit boek geeft je een goed overzicht van de belangrijkste thema’s, strekkingen, kritieken en - niet onbelangrijk - uitdagingen. Voor de beginner vaak wat doorbijten, voor de doorwinterde feministe misschien niet veel nieuws maar het boek brengt alle lijntjes heel mooi samen en is bijzonder leesbaar.

Door Katrien Merckx sinds 3 maanden en 27 dagen

Is het een subtiel gecomponeerde bundel kortverhalen, of moet je De gebeurtenis toch lezen als een roman waarvan de verschillende lagen een voor een worden afgepeld? Het is een beetje van beide: een 'roman-in-verhalen' die vernuftig en delicaat in elkaar is gezet. ‘De gebeurtenis’ is vintage Peter Terrin: een fijnzinnige roman met een duister randje over de grilligheden van leven en liefde.

Hier kan je de volledige recensie van Jan lezen die in De Tijd verscheen.

Door Jan Dertaelen sinds 3 maanden en 27 dagen